Είναι ευρύτερα αποδεκτό ότι χωρίς νέες πρωτοβουλίες, ο
όγκος των απορριμμάτων θα συνεχίσει να αυξάνεται στο εγγύς
μέλλον. Εκτός από το γεγονός ότι απαιτεί πολύτιμο χώρο,
η διαχείριση των απορριμμάτων ελευθερώνει πολυάριθμους ρύπους
στην ατμόσφαιρα, στο νερό και το έδαφος, συμπεριλαμβανομένων
και αυτών που συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου
του θερμοκηπίου από τις χωματερές και τη μεταφορά των απορριμμάτων.
Επιπρόσθετα, τα απορρίμματα αποτελούν απώλεια πολύτιμων
πηγών υλών, πολλές από τις οποίες είναι σπάνιες και μπορούν
να ανακτηθούν ή να ανακυκλωθούν ώστε να μειωθεί η ζήτηση
για παρθένες πρώτες ύλες.
Το 6ο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα θέτει ως ειδικής προτεραιότητας
το ρεύμα των βιοαποδομήσιμων οικιακών απορριμμάτων και επιβάλλει
να αναληφθεί νομοθετική πρωτοβουλία, ώστε να διαχειρίζονται
τα οικιακά απόβλητα με έναν τρόπο διαφορετικό από το να
οδηγούνται σε Χ.Υ.Τ.Α.. Το κλειδί για να επιτευχθεί τόσο
υψηλός βαθμός εκτροπής των απορριμμάτων από τα Χ.Υ.Τ.Α.
όσο και υψηλός βαθμός ανάκτησης, ανακύκλωσης και κομποστοποίησης,
είναι να ληφθεί μέριμνα για εκτεταμένες εγκαταστάσεις διαλογής
στην πηγή καθώς και για επαρκείς αγορές για τα διαλεγόμενα
προϊόντα.
Μέσω του προγράμματος COMWASTE όλα τα προαναφερόμενα ζητήματα
πρόκειται να αντιμετωπιστούν με την ανάπτυξη και την εφαρμογή
ενός πρωτότυπου συστήματος διαλογής και κομποστοποίησης
στην πηγή, στην περιοχή της Αττικής στην Ελλάδα.
Το πρόγραμμα αυτό ταιριάζει απόλυτα στους στόχους της Ελλάδας
όσο αφορά στη μείωση των αποβλήτων και την αυξημένη ανακύκλωση,
καθώς πρόκειται να αναδείξει τη διαλογή και την κομποστοποίηση
στην πηγή και να οδηγήσει σε σημαντική μείωση στην ποσότητα
των απορριμμάτων που οδηγούνται στους Χ.Υ.Τ.Α..
Ο κύριος τεχνικός και επιστημονικός συντονιστής του προγράμματος
είναι το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Επίσης, τρεις Δήμοι
της Αττικής εμπλέκονται αρκετά στο πρόγραμμα: ο Δήμος Κηφισιάς,
ο δήμος Νέας Χαλκηδόνας και ο Δήμος Αχαρνών.
Το πρόγραμμα πρόκειται να διεξαχθεί σε πιλοτική κλίμακα
με σκοπό να αναδείξει την εφαρμογή της διαλογής και κομποστοποίησης
στην πηγή. Αποτελείται από 8 φάσεις και έχει διάρκεια 27
μήνες.
Οι στόχοι του προγράμματος συνοψίζονται
στα παρακάτω:
Η επιτυχής εκτροπή των βιοαποδομήσιμων απορριμμάτων από
τους Χ.Υ.Τ.Α. βασίζεται στη διαλογή αυτών στην πηγή. Αν
και το βιοαποδομήσιμο κλάσμα μπορεί να εξαχθεί από τα μεικτά
απορρίμματα, απαιτεί πολύ εργασία και έτσι το παραγόμενο
προϊόν είναι μολυσμένο. Η διαλογή στην πηγή προσφέρει υψηλής
ποιότητας τροφοδοσία για κομποστοποίηση καθώς και την παραγωγή
ενός καθαρού τελικού προϊόντος.
Τα «καθαρά» απορρίμματα που συλλέγονται μέσω της διαλογής
στην πηγή είναι πιο πιθανό να καλύπτουν τις απαιτήσεις του
κόμποστ και αυτό κατά συνέπεια να είναι κατάλληλο για πώληση
και χρήση, έχοντας τα σχετικά περιβαλλοντικά οφέλη. Η χρήση
του τελικού προϊόντος κόμποστ αναιρεί την απαίτηση για άλλα
εδαφοβελτιωτικά, όπως η τύρφη, σε καλλιέργειες και κήπους.
Η διαλογή στην πηγή των βιοαποδομήσιμων απορριμμάτων προωθεί
επίσης την κομποστοποίηση στα σπίτια ή σε μικρές, τοπικές
κοινωνίες. Το κομποστοποιήσιμο κλάσμα των απορριμμάτων συχνά
είναι ένα από τα πιο μολυσματικά του συνολικού ρεύματος
των απορριμμάτων. Με την εφαρμογή του προγράμματος αυτού
είναι εφικτή η μείωση της ποσότητας των απορριμμάτων που
οδηγούνται σε Χ.Υ.Τ.Α. ή προς αποτέφρωση, ενώ ευνοείται
η προσπάθεια εκπλήρωσης των τοπικών στόχων ανακύκλωσης.
Το σύστημα που θα αναπτυχθεί θα βασίζεται στην ταυτόχρονη
βιοαποδόμηση και σταθεροποίηση του οικιακού οργανικού κλάσματος.
Επιπρόσθετα θα χαρακτηρίζεται από αυξημένη δυνατότητα προσαρμογής,
εμπιστοσύνη προς χρήση και ικανότητα να διαχειρίζεται μικρές
ποσότητες απορριμμάτων σε μικρό χρονικό διάστημα, μέσα στις
οικίες. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σχεδιασμού του συστήματος,
όπως τα πρόσθετα υλικά, ο τύπος των μικροοργανισμών, οι
απαιτήσεις σε θερμό αέρα κ.λ.π., θα καθοριστούν μετά από
λεπτομερή έρευνα όλων των εναλλακτικών τεχνολογιών και θα
είναι προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες των υπό εξέταση
νοικοκυριών.
Αυτή είναι η πρώτη προσπάθεια στην Ελλάδα εφαρμογής τέτοιου
συστήματος για ταυτόχρονη διαλογή και κομποστοποίηση στην
πηγή. Η ομάδα εργασίας θα προσπαθήσει να αναπτύξει ένα αποτελεσματικό,
κατάλληλο και λειτουργικό σύστημα, με σκοπό τη μελλοντική
εφαρμογή του σε πλήρη κλίμακα και σε άλλες περιοχές της
χώρας. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη του νέου και πρωτότυπου
συστήματος θα περιλαμβάνει όλες τις υπερσύγχρονες αντιλήψεις
και ιδέες όσο αφορά στην τεχνολογία και την επιστήμη.